رایانش مرزی (Edge Computing) یک معماری محاسباتی است که در آن پردازش دادهها در نزدیکی منبع دادهها انجام میشود. این محاسبات در مقابل رایانش ابری (Cloud Computing) است که در آن پردازش دادهها در یک مرکز داده متمرکز انجام میشود.
رایانش مرزی یا محاسبات لبه یک فناوری نوظهور است که پتانسیل تحولآفرینی در بسیاری از صنایع را دارد. با رشد اینترنت اشیا و کاربردهای مبتنی بر داده، انتظار میرود که محاسبات لبه به طور فزایندهای مورد استفاده قرار گیرد.
در رایانش لبه، تمامی سیستمهای هوشمند دارای امکانات پردازش اطلاعات هستند. نحوهی عملکرد شبکه و ظرفیتی که برای ذخیرهسازی اطلاعات در نظر گرفته میشود؛ بسیار اهمیت دارد.
کاربردهای رایانش مرزی
رایانش مرزی برای کاربردهایی که نیاز به پاسخهای بلادرنگ دارند، مانند خودکارسازی صنعتی، واقعیت مجازی و واقعیت افزوده، مناسب است و در عین حال برای کاربردهایی که نیاز به عملکرد بالا، انعطافپذیری و کاهش هزینه دارند، مانند اینترنت اشیا، هوش مصنوعی و پردازش دادههای بزرگ، مناسب است.
نمونههایی از کاربردهای رایانش مرزی:
- اتومبیلهای هوشمند
- مراقبان هوشمند پزشکی
- سیستمهای امنیتی هوشمند
مهمترین مزایای رایانش مرزی (Edge Computing) چیست؟
محاسبات لبه کاربردهای فراوانی در زندگی روزمره دارد و روز به روز بر میزان آنها افزوده میشود. از جمله این مزایا میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کاهش تاخیر: پردازش دادهها در نزدیکی منبع دادهها باعث کاهش تاخیر در پاسخ به درخواستها میشود. این امر برای کاربردهایی که نیاز به پاسخهای بلادرنگ دارند، مانند خودکارسازی صنعتی، واقعیت مجازی و واقعیت افزوده، بسیار مهم است.
- بهبود امنیت: پردازش دادهها در نزدیکی منبع دادهها باعث کاهش خطرات امنیتی میشود. این امر به این دلیل است که دادهها در مسیر کمتری بین منبع و مقصد منتقل میشوند.
- کاهش هزینه: پردازش دادهها در نزدیکی منبع دادهها میتواند هزینههای مربوط به پهنای باند و ذخیرهسازی را کاهش دهد.

با وجود مزایای این فناوری، اما برخی از کارشناسان معایبی را نیز برای آن در نظر میگیرند. از جمله:
- نیاز به سختافزارهای وسیع محلی
- امنیت کمتر
- عدم امکان پردازش در هنگام قطعی یا ضعیفی اتصال
تفاوت رایانش مرزی، رایانش مه و رایانش ابری
محاسبات لبه، رایانش مه و رایانش ابری، سه فناوری محاسباتی هستند که با هم مرتبط هستند. هر یک از این فناوریها مزایا و معایب خاص خود را دارند و برای کاربردهای خاصی مناسب هستند.
رایانش مرزی (Edge Computing) یک معماری محاسباتی است که در آن پردازش دادهها در نزدیکی منبع دادهها انجام میشود. این در مقابل رایانش ابری (Cloud Computing) است که در آن پردازش دادهها در یک مرکز داده متمرکز انجام میشود.
رایانش مه (Fog Computing) یک مدل محاسباتی است که در آن پردازش دادهها در شبکهای از گرههای محاسباتی توزیع شده انجام میشود. این گرهها میتوانند در نزدیکی منبع دادهها یا در مرکز دادههای ابری قرار داشته باشند.
رایانش ابری یک مدل محاسباتی است که در آن منابع محاسباتی، ذخیرهسازی و نرمافزار به صورت اشتراکی در یک مرکز داده متمرکز ارائه میشوند. کاربران میتوانند از این منابع از طریق اینترنت استفاده کنند.