پایگاه داده به عنوان سرویس یکی از خدمات رو به رشد در دنیای فناوری اطلاعات است. در دهه‌های اخیر، تکنولوژی ابری به سرعت در حال گسترش است و در سطح جهانی تبدیل به یک ابزار اصلی برای ارائه خدمات IT شده است. از جمله خدمات ابری، دیتابیس ابری نیز به عنوان یک اجزای مهم و گسترده این فرآیند مطرح می‌شود. در این مقاله به مفاهیم دیتابیس ابری، انواع مختلف آن، و نقاط قوت و ضعف این فناوری اشاره خواهیم کرد.
دیتابیس ابری چیست؟
دیتابیس ابری یا پایگاه داده ابری به یک مجموعه از داده‌های سازمان‌دهی شده و مدیریت شده اطلاق می‌شود که در یک سامانه فناوری اطلاعات، بر روی پلتفرم رایانش ابری عمومی، خصوصی یا ترکیبی مستقر شده است. از نظر طراحی و کارایی، هیچ تفاوت اساسی بین دیتابیس ابری و دیتابیس مستقر در دیتاسنتر داخلی یک سازمان وجود ندارد. تفاوت اصلی بین آنها به نحوه استقرار و مدیریت دیتابیس باز می‌گردد.
در اینجا نکته مهم، تشابه در رفتار و قابلیت دیتابیس ابری و دیتابیس سنتی است، با این تفاوت که دیتابیس ابری در محیط ابری مستقر شده و از اینترنت برای دسترسی به داده‌ها استفاده می‌کند. این امکان به تحقق می‌پیوندد که از هر مکان و زمانی، به داده‌ها دسترسی داشته باشیم، که این امر در دیتابیس‌های محلی به این اندازه آسان نمی‌باشد.
دیتابیس ابری چطور کار می‌کند؟
هدف اصلی از استفاده از دیتابیس یا پایگاه داده در سازمان‌ها، ساده‌تر کردن فرایند دسترسی، مدیریت و به‌روزرسانی اطلاعات است. این اطلاعات می‌تواند مواردی مانند تراکنش‌های فروش، اطلاعات مشتری، صورت‌های مالی و اطلاعات محصول را در بر گیرد. سازمان‌ها از این اطلاعات برای تصمیم‌گیری در زمینه فرایندهای کسب‌وکار و بهبود عملکرد استفاده می‌کنند.
اگر از دیتابیس محلی روی زیرساخت داخلی سازمان خود استفاده می‌کنید یا قصد دارید دیتابیس خود را به محیط سرور کلاد منتقل کنید، پایگاه داده ابری یک گزینه موثر است. در زیر دو راهکار اصلی برای پیاده‌سازی دیتابیس در فضای ابر عمومی آورده شده است:
- پایگاه داده مدیریت نشده (Self-managed Database)
- پایگاه داده مدیریت شده (Managed Database)
انواع دیتابیس ابری
ارائه‌دهندگان پایگاه داده ابری، این سرویس را در سه دسته‌بندی مختلف قرار می‌دهند. این سه دسته عبارتند از:
دیتابیس رابطه‌ای: نرم‌افزارهای دیتابیس رابطه‌ای که بر اساس زبان SQL عمل می‌کنند، سال‌هاست که در بازار دیتابیس تسلط دارند و هنوز هم به عنوان فناوری پرکاربرد در این حوزه شناخته می‌شوند. این نوع پایگاه داده به خوبی برای کار با داده‌های ساخت‌یافته عمل می‌کند.
دیتابیس NoSQL: سیستم‌های NoSQL از ساختار سفت و سخت دیتابیس‌های رابطه‌ای کناره گیری کرده‌اند و به همین دلیل به عنوان گزینه مناسبی برای مدیریت داده‌های بدون ساختار شناخته می‌شوند. این سیستم‌ها به چهار دسته اصلی شامل دیتابیس سندگرا (Document)، دیتابیس گراف (Graph)، دیتابیس ستون گسترده (Wide-Column) و دیتابیس کلید-مقدار تقسیم می‌شوند.
دیتابیس چند مدلی (Multimodel): این نوع پایگاه داده قابلیت پشتیبانی از بیش از یک مدل داده را داراست، که به همین دلیل در کاربردهای گسترده‌تری مورد استفاده قرار می‌گیرد. بسیاری از دیتابیس‌های رابطه‌ای و NoSQL امکان تبدیل به دیتابیس چند مدلی را با استفاده از افزونه‌ها فراهم کرده‌اند.
دیتابیس SQL توزیع‌شده (Distributed): این دیتابیس که ابتدا با نام NewSQL شناخته می‌شد، از فناوری‌های توزیع دیتابیس رابطه‌ای بر روی چندین دستگاه پردازشی یا کامپیوتر بهره می‌برد. این ویژگی امکان مقیاس‌پذیری هم‌سطح با دیتابیس‌های NoSQL را فراهم می‌کند.
پایگاه داده تحلیلی ابری (Cloud Data Warehouse): این نوع فناوری پایگاه داده ابری ابتدا به عنوان یک مخزن داده برای اجرای فرآیندهای هوشمندی کسب‌وکار و گزارش‌دهی مورد استفاده قرار گرفت، اما اکنون در حال توسعه دریاچه داده، استفاده از یادگیری ماشین و آنالیتیکس پیشرفته نیز در این زمینه مشاهده می‌شود.
مزایای پایگاه داده ابری
در ادامه به بررسی برخی مزایای پایگاه داده ابری می پردازیم.
دسترسی آسان و راه دور به اطلاعات
دسترسی از راه دور یکی از مزایای بارز پایگاه داده ابری است. این قابلیت به تیم‌ها و توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد که به صورت مستقل و از هر مکانی با دسترسی به اینترنت به پایگاه داده ابری متصل شوند.پ
امنیت دیتابیس ابری
امنیت اطلاعات در پلتفرم‌های کلاد یکی از موارد حیاتی است که بسیاری از شرکت‌ها را برای انتخاب این راهکار ترغیب می‌کند. زیرا پلتفرم‌های کلاد مدرن توانایی ارائه امنیت بالایی برای داده‌ها را دارا هستند. در زمینه پایگاه داده ابری (DBaaS) نیز امنیت اطلاعات کسب‌وکار از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
مقرون به صرفه بودن
استفاده از سرویس‌های دیتابیس ابری (DBaaS) به شرکت‌ها این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به سرمایه‌گذاری بزرگ در زیرساخت‌های فیزیکی، به سرعت و با هزینه‌های کمتر به مدیریت دیتابیس‌های خود بپردازند.
در این مقاله سعی کردیم توضیح دهیم که دیتابیس ابری DBaaS چیست و چه مزایایی دارد اما اگر در این خصوص به مشکلی برخوردید، سوالات خود را با ما در قسمت کامنت به اشتراک بگذارید تا در سریع‌ترین زمان به آنها پاسخ دهیم.
