در دنیای اینترنت، همه چیز از آدرس شروع می‌شود. اما آیا واقعاً آدرس هایی مثل google.com همون چیزی هست که پشت صحنه اتفاق می‌افته؟ نه دقیقاً! اینجاست که دی ان اس (DNS) وارد می‌شه. در این مقاله خیلی ساده توضیح می‌دیم DNS چی هست، چرا تغییرش مهمه، و چطور می‌تونی با یه انتخاب درست، سرعت، امنیت و کیفیت اینترنتت رو بالا ببری.
DNS چیست و چگونه کار می‌کند؟
DNS مخفف عبارت Domain Name System هست. به زبان ساده، دی ان اس مثل دفترچه تلفن اینترنتی عمل می‌کنه. وقتی شما در مرورگرتون آدرس aradcloud.com رو وارد می‌کنید، مرورگر باید بدونه که این آدرس دقیقاً به کدوم سرور (با یک IP عددی مثل 185.123.45.67) اشاره می‌کنه. این ترجمه ی نام دامنه به IP، وظیفه‌ی DNS هست.
بدون DNS، ما باید برای ورود به هر سایت، عددهای پیچیده و بی روح وارد کنیم. DNS یعنی تجربه‌ی انسانی تر، سریع تر و قابل فهم تر در اینترنت.
چرا باید DNS دستگاه‌مون رو تغییر بدیم؟
خیلی ساده: چون DNS های پیش فرضی که توسط شرکت های اینترنتی ارائه می‌شن، معمولاً کند، محدود، و غیرقابل اطمینان هستن.
دلایل رایج برای تغییر DNS:
- افزایش سرعت باز شدن سایت ها
- عبور از فیلترینگ در برخی وب سایت ها
- افزایش امنیت و محافظت در برابر فیشینگ
- دور زدن محدودیت های محلی یا جغرافیایی
- بهبود کیفیت اتصال در بازی های آنلاین و اپلیکیشن ها
لیست DNS شرکت های اینترنتی در ایران
در ایران، شرکت‌های مختلف اینترنت (ISP ها و اپراتورها) از DNS اختصاصی خودشون استفاده می‌کنن. این DNS ها بعضی مواقع کند یا محدود هستن و باعث مشکلات در دسترسی می‌شن. در ابر خصوصی آراد به راحتی می‌توانید DNS مورد نظر خود را تنظیم کنید.
DNS ایرانسل
آدرس DNS اولیه: 109.69.8.51
آدرس DNS ثانویه: 0.0.0.0
دی ان اس پیش‌فرض اپراتور ایرانسل؛ معمولاً سرعت متوسط و فیلترینگ داخلی فعال دارد.
DNS همراه اول
آدرس DNS اولیه: 208.67.220.200
آدرس DNS ثانویه: 208.67.222.222
استفاده از دی ان اس همراه اول به‌عنوان DNS پیش فرض برای کنترل و پایداری بیشتر.
DNS شاتل موبایل
آدرس DNS اولیه: 91.239.100.100
آدرس DNS ثانویه: 89.233.43.71
دی ان اس شاتل با سرعت نسبتاً خوب؛ به‌ویژه در مناطق شهری با پوشش مناسب.
DNS آسیاتک
آدرس DNS اولیه: 194.36.174.161
آدرس DNS ثانویه: 178.22.122.100
دی ان اس آسیاتک ترکیبی از DNS داخلی و DNS شکن برای افزایش دسترسی به سایت‌های مسدود.
DNS رایتل
دی ان اس رایتل مشابه دی ان اس شاتل موبایل؛ سرعت مناسب اما با برخی محدودیت‌ها در دسترسی.
آدرس DNS اولیه: 91.239.100.100
آدرس DNS ثانویه: 89.233.43.71
دی ان اس رایتل مشابه دی ان اس شاتل موبایل؛ سرعت مناسب اما با برخی محدودیت‌ها در دسترسی.
DNS مخابرات (گزینه اول)
آدرس DNS اولیه: 8.8.8.8
آدرس DNS ثانویه: 8.4.4.8
استفاده از دی ان اس مخابرات؛ سرعت و پایداری قابل قبول.
DNS مخابرات (گزینه دوم)
آدرس DNS اولیه: 4.2.2.1
آدرس DNS ثانویه: 4.2.2.2
دی ان اس مخابرات، اغلب در سازمان‌ها یا تجهیزات قدیمی استفاده می‌شود.
DNS مخابرات (گزینه سوم)
آدرس DNS اولیه: 91.239.100.100
آدرس DNS ثانویه: 89.233.43.71
دی ان اس مخابرات، ترکیبی از DNS های عمومی برای بهبود دسترسی کاربران عادی.
DNS مخابرات (گزینه چهارم)
آدرس DNS اولیه: 195.46.39.39
آدرس DNS ثانویه: 195.46.39.40
دی ان اس مخابرات، DNS کاملاً داخلی و محدود؛ مناسب برای شبکه های درون سازمانی و بسته.
DNS شکن
آدرس DNS اولیه: 178.22.122.100
آدرس DNS ثانویه: 185.51.200.2
دی ان اس شکن، یکی از محبوب ترین DNS های عبور از فیلترینگ در ایران، رایگان و پربازدید.
DNS الکترو
آدرس DNS اولیه: 78.157.42.100
آدرس DNS ثانویه: 78.157.42.101
دی ان اس الکترو، سرویسی با تمرکز روی دور زدن محدودیت ها و افزایش سرعت برای کاربران خانگی.
DNS رادار
آدرس DNS اولیه: 10.202.10.10
آدرس DNS ثانویه: 10.202.10.11
دی ان اس رادار، DNS ساده و سریع با قابلیت عبور محدود از فیلترینگ برای استفاده عمومی.
DNS شلتر
آدرس DNS اولیه: 94.103.125.157
آدرس DNS ثانویه: 94.103.125.158
دی ان اس شلتر، تمرکز روی امنیت بیشتر و رمزگذاری درخواست های DNS.
DNS بگذر
آدرس DNS اولیه: 185.55.226.26
آدرس DNS ثانویه: 185.55.225.25
دی ان اس بگذر، طراحی شده برای عبور از فیلترینگ؛ بیشتر بین کاربران حرفه‌ای و گیمینگ محبوب است.
نکته مهم: استفاده از این DNS ها الزاماً بهترین گزینه نیست. اگر به دنبال تجربه‌ای سریع‌تر و امن‌تر هستید، پیشنهاد می‌شه از DNS های عمومی مثل Cloudflare یا Google استفاده کنید. در ابر خصوصی آراد تنظیمات دی ان اس توسط خودتان انجام می‌شود.
تأثیر DNS بر بازی های آنلاین (Gaming DNS)
اگر اهل بازی آنلاین هستید، حتماً با لگ، پینگ بالا و قطعی‌های مکرر درگیر شدید. یکی از عواملی که به‌طور مستقیم روی کیفیت اتصال و سرعت واکنش در بازی های آنلاین تأثیر می‌ذاره، DNS هست.
استفاده از DNS مناسب:
- پینگ پایین تری ایجاد می‌کنه
- درخواست‌های سرور رو سریع‌تر پاسخ می‌ده
- قطعی های ناگهانی رو کاهش می‌ده
سرویس‌هایی مثل Google DNS یا Cloudflare، برای گیمرهایی که حتی چند میلی‌ثانیه تاخیر براشون مهمه (مثل بازیکن‌های Call of Duty، Valorant یا Dota 2)، می‌تونن تفاوت محسوسی ایجاد کنن.
آموزش تغییر DNS در ویندوز و اندروید
در ویندوز ۱۰ و ۱۱:
برای تغییر DNS در ویندوز ۱۱، فقط کافیه چند مرحله ساده رو انجام بدید.
1- وارد تنظیمات شوید:
روی آیکون ویندوز راست کلیک کنید (یا کلیدهای Win + X رو بزنید) و گزینه Settings رو انتخاب کنید.
2- وارد بخش شبکه و اینترنت (Network & Internet) شوید.
در پنجره تنظیمات، از منوی سمت چپ وارد بخش Network & internet بشید. سپس روی گزینه Wi-Fi کلیک کنید.
3- انتخاب سخت افزار وای فای
در بخش Wi-Fi، گزینه‌ی Hardware properties رو انتخاب کنید تا به تنظیمات کارت شبکه دسترسی پیدا کنید.
4- ویرایش تنظیمات DNS
در بخش Wi-Fi properties، کنار گزینه DNS server assignment روی دکمه Edit کلیک کنید.
5- وارد کردن DNS دلخواه
در پنجره باز شده:
- حالت را روی Manual بگذارید
- گزینه IPv4 را روشن کنید
- در قسمت Preferred DNS عدد 8.8.8.8 را وارد کنید
- در قسمت Alternate DNS عدد 8.8.4.4 را وارد کنید
- در پایان، روی Save کلیک کنید و تمام!
در گوشی اندروید:
1- به تنظیمات Wi-Fi برید
2- به تنظیمات IP برید و DNS رو تغییر بدید
3- DNS جدید رو وارد و ذخیره کنید
بهترین DNS های عمومی برای استفاده روزمره
امروزه سرویس های زیادی برای DNS وجود دارن که به صورت رایگان، سریع و امن ارائه می‌شن. برخی از محبوب ترین گزینه ها:
DNS گوگل (Google DNS)
آدرس DNS اولیه: 8.8.8.8
آدرس DNS ثانویه: 8.8.4.4
DNS کلودفلر (Cloudflare DNS)
آدرس DNS اولیه: 1.1.1.1
آدرس DNS ثانویه: 1.0.0.1
Lag Slayer DNS (مخصوص کاهش پینگ در بازی ها)
آدرس DNS اولیه: 5.160.132.222
آدرس DNS ثانویه: 5.160.132.221
Lag Zero DNS (مناسب برای گیمرها)
آدرس DNS اولیه: 95.38.132.152
آدرس DNS ثانویه: 95.38.132.153
NextDNS (مناسب برای استیم و گیمینگ حرفه ای)
آدرس DNS اولیه: 45.90.28.190
آدرس DNS ثانویه: 45.90.30.190
OpenDNS (متعلق به Cisco)
آدرس DNS اولیه: 208.67.220.222
آدرس DNS ثانویه: 208.67.222.222
NTT DNS
آدرس DNS اولیه: 129.250.35.250
آدرس DNS ثانویه: 129.250.35.251
Sprintlink DNS
آدرس DNS اولیه: 204.117.214.10
آدرس DNS ثانویه: 199.2.252.10
استفاده از این DNS ها معمولاً سرعت پاسخگویی بهتری دارن و در بسیاری موارد باعث بهبود تجربه کاربر در وبگردی، بازی و امنیت می‌شن.
مقایسه DNS رادار با DNS های جهانی
برخی سرویس های داخلی مثل DNS رادار برای عبور از فیلترینگ طراحی شده‌اند، اما از نظر سرعت، امنیت و پایداری اتصال، به پای سرویس های جهانی نمی‌رسند.
| ویژگی‌ها | DNS رادار | Cloudflare DNS |
| سرعت پاسخگویی | متوسط | بسیار بالا |
| پایداری اتصال | متوسط | بالا |
| عبور از فیلترینگ | نسبی | تا حد ممکن |
| تنظیم دستی | دارد | دارد |
| بروزرسانی منظم | محدود | فعال |
جمع‌بندی
DNS فقط یه تنظیم ساده تو تنظیمات گوشی یا لپ‌تاپ نیست؛ بلکه نقش مهمی در سرعت، امنیت و کیفیت تجربه‌ی آنلاین شما داره. با تغییر DNS به گزینه هایی مثل Google یا Cloudflare، می‌تونید:
- سریع‌تر سایت باز کنید
- راحت‌تر بازی کنید
- تا حدی از محدودیت های اینترنتی عبور کنید
تغییر DNS آسونه، رایگانه و بدون ریسک. پس چرا امتحانش نکنیم؟
سوالات متداول
1- آیا تغییر DNS قانونی است؟
بله، شما فقط مسیر ترجمه دامنه‌ها رو تغییر می‌دید و این هیچ مغایرتی با قانون نداره.
2- آیا DNS جای فیلترشکن رو می‌گیره؟
نه دقیقاً؛ ولی در مواردی می‌تونه محدودیت‌های سطح دامنه رو دور بزنه. برای عبور کامل، VPN نیاز دارید.
3- آیا تغییر DNS باعث افزایش سرعت اینترنت می‌شود؟
بله، در بسیاری از موارد تغییر DNS می‌تونه زمان پاسخدهی سرورها رو کاهش بده و باعث باز شدن سریع‌تر سایت ها بشه.
4- آیا تغییر DNS خطر یا مشکلی برای امنیت دستگاه ایجاد می‌کنه؟
خیر؛ اگر از DNS های معتبر و شناخته شده استفاده کنید، نه تنها خطری نداره، بلکه امنیت شما رو در برابر سایت های مخرب بیشتر هم می‌کنه.
5- کدوم DNS رو برای استفاده روزمره پیشنهاد می‌کنید؟
برای استفاده عمومی و روزمره، DNS های ( Cloudflare (1.1.1.1 یا ( Google (8.8.8.8 بهترین انتخاب هستن؛ سریع، امن و پایدار.
